Chiều ngày 22/11/2024, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức họp Hội đồng đánh giá nghiệm thu kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ độc lập cấp Quốc gia: “Nghiên cứu phát triển bền vững cây Sả Hương Tây Giang, Quảng Nam theo chuỗi giá trị”, Mã số: ĐTĐL.CN-20/20 do Trung tâm Ươm tạo công nghệ và Doanh nghiệp khoa học công nghệ chủ trì, Ts. Nguyễn Phương làm chủ nhiệm.
Hội đồng nghiệm thu cấp Quốc gia gồm 09 chuyên gia Khoa học được Bộ Khoa học và Công nghệ thành lập theo quyết định số 2776/QĐ-BKHCN ngày 29/10/2024 do GS.TS. Phạm Quốc Long làm Chủ tịch Hội đồng, tham dự có đại diện Văn phòng các Chương trình khoa học và công nghệ quốc gia, Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế – kỹ thuật, Công ty TNHH nhiên liệu và năng lượng tái tạo Thuận Phát và các thành viên nhóm thực hiện đề tài.
Toàn cảnh buổi nghiệm thu đề tài
TS. Nguyễn Phương đại diện nhóm thực hiện đã trình bày kết quả đạt được của đề tài: (i) Đề tài đã điều tra đánh giá tổng quát sự phân bố nguồn gen, trồng, chăm sóc, thu hoạch và sử dụng cây sả hương Tây Giang (SHTG), điều tra tình hình sản xuất, chế biến, chất lượng và khả năng tiêu thụ tinh dầu Sả ở Việt Nam; (ii) Đánh giá được một số đặc điểm nông sinh học của cây SHTG, định danh tên khoa học của cây SHTG, tuyển chọn được 1 – 2 dòng Sả Hương có năng suất trên 30 tấn thân lá tươi/ha/năm, hàm lượng tinh dầu ổn định trên 0,8%; (iii) Xây dựng được 01 bộ dữ liệu về hàm lượng và thành phần tinh dầu cây SHTG đã được định danh; (iv) Xây dựng được 01 bộ tiêu chuẩn cơ sở lá SHTG và 01 bộ tiêu chuẩn cơ sở tinh dầu SHTG; (v) Xây dựng được 01 vườn giống cây mẹ SHTG đã tuyển chọn quy mô 1 ha, phục vụ nhân giống phát triển vùng nguyên liệu quy mô lớn; (vi) Xác định được các thông số kỹ thuật tối ưu cho chưng cất và tinh chế tinh dầu, lựa chọn được bao bì, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng tới khả năng bảo quản của tinh dầu SHTG; (vii) Đa dạng hóa sản phẩm từ tinh dầu SHTG (dầu gội đầu SHTG, dầu massage trị liệu SHTG, thuốc chống côn trùng SHTG) đạt tiêu chuẩn, tạo ra được 20 tấn phân hữu cơ vi sinh từ bã thải sau chưng cất tinh dầu sả đạt TCVN 7185:2002; (viii) Xây dựng được quy trình công nghệ: 01 quy trình tuyển chọn giống và nhân giống cây SHTG, 01 quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch theo hướng VietGAP; 01 quy trình công nghệ chưng cất tinh dầu SHTG thô đạt hiệu suất ≥ 97%, 01 quy trình công nghệ tinh chế tinh dầu SHTG thô đạt hiệu suất ≥ 98%, 01 quy trình công nghệ sản xuất phân bón hữu cơ từ bã thải sau chưng cất tinh dầu sả nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất bền vững cây SHTG; (ix) Xây dựng được mô hình: 01 mô hình trồng SHTG theo hướng VietGAP quy mô 10 ha từ giống được tuyển chọn, nhằm phát triển vùng nguyên liệu sản xuất tinh dầu Sả, 01 dây chuyền công nghệ chưng cất tinh dầu SHTG thô quy mô 3.000 kg nguyên liệu/mẻ và 01 dây chuyền tinh chế tinh dầu sả thô 100 kg/mẻ, 01 mô hình thử nghiệm phân bón hữu cơ vi sinh từ bã thải sau chưng cất tinh dầu sả quy mô 2ha; (x) Sản xuất 200 kg tinh dầu đạt tương đương TCVN 11426:2016/ISO 3848:2016 theo 3 cấu từ chính (Citronellal, Geraniol, Citronellol); (xi) Nâng cao chuyên môn cho cán bộ kỹ thuật Công ty phối hợp và kỹ thuật trồng trọt, thâm canh cây sả cho bà con nông dân huyện Tây Giang – Quảng Nam
TS. Nguyễn Phương Chủ nhiệm nhiệm vụ cấp Quốc gia trình bày kết quả đạt được
Tổ chuyên gia kiểm tra một số mô hình của đề tài tại Tây Giang – Quảng Nam
Hội đồng ghi nhận và đánh giá cao kết quả đạt được của nhóm nghiên cứu, cũng như ý nghĩa và khả năng ứng dụng thực tiễn của các kết quả thu được từ đề tài. Đây là công trình nghiên cứu khoa học đầu tiên có hệ thống ở Việt Nam về cây SHTG, Quảng Nam theo chuỗi giá trị. Trong đó, Mô hình hệ thống thiết bị trong dây chuyền sản xuất tinh dầu sả theo công nghệ cao đã tạo ra sản phẩm tinh dầu SHTG chất lượng đạt tiêu chuẩn TCVN 11426: 2016. Các kết quả nhiệm vụ đã hoàn thành theo hợp đồng và thuyết minh, hội đồng thống nhất 100% nghiệm thu đề tài với số phiếu 9/9 đánh giá “Đạt”.
Tại buổi nghiệm thu, Ông Nguyễn Tiến Tài – Phó Vụ trưởng Vụ khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế – Kỹ thuật chúc mừng nhóm thực hiện đề tài đã hoàn thành nhiệm vụ được giao, đề nghị chủ nhiệm và nhóm thực hiện hoàn thành hồ sơ theo quy định để thanh lý hợp đồng.
Ông Nguyễn Văn Bình, đại diện công ty TNHH nhiên liệu và năng lượng tái tạo Thuận Phát phát (Đơn vị phối hợp thực hiện nhiệm vụ) ghi nhận kết quả đạt được và cam kết tiếp tục phối hợp với nhóm thực hiện đề tài phát triển sản phẩm nâng cao giá trị Sả Hương Tây Giang.
Ông Nguyễn Tiến Tài – Phó Vụ trưởng Vụ khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế – Kỹ thuật phát biểu tại buổi họp nghiệm thu đề tài
Sau khi lắng nghe ý kiến của hội đồng và các đại biểu tham dự, TS. Nguyễn Phương tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện hồ sơ theo quy định, đồng thời tiếp tục phối hợp với doanh nghiệp và huyện Tây Giang đưa các sản phẩm từ đề tài ra thị trường phục vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng, nhằm nâng cao giá trị sả hương Tây Giang.
Một số hình ảnh thực tế kết quả đạt được:
Mô hình 1ha vườn giống mẹ
Mô hình trồng SHTG 10 ha
Mô hình chưng cất tinh dầu SHTG thô
Mô hình tinh chế tinh dầu SHTG
Các sản phẩm của đề tài
Nguồn: Trung tâm Ươm tạo công nghệ và Doanh nghiệp KHCN